Spis treściPrzyspieszenie |
Gdzie występują największe przyspieszenia? |
Pocisk w lufie karabinu ma przyspieszenie na poziomie 50 000 m/s2.
Największe przyspieszenia występują jednak wśród mikrocząstek -
np. akceleracja (tak z angielska nazywa się często proces
przyspieszania) elektronów w kineskopie telewizora osiąga wartość rzędu
miliardów m/s2! Do przyspieszania protonów, elektronów i
jonów buduje się specjalne urządzenia zwane akceleratorami cząstek.
Często mają one rozmiary wielu kilometrów i pozwalają na nadawanie cząstkom
prędkości zbliżonych do prędkości światła (przekroczyć jej oczywiście nie mogą,
ponieważ prśdkość światła jest największą prędkością jaką może osiągnąć obiekt
materialny).
ZapamiętajNajważniejsza wartość przyspieszenia - przyspieszenie ziemskie g = 9,81 m/s2. |
Spadek swobodny |
Spadek swobodny otrzymamy wtedy, gdy ciało puścimy z pewnej wysokości i
pozwolimy mu spadać.
Jeżeli takie ciało jest stosunkowo ciżkie, to opór powietrza nie będzie miał dużego wpływu na jego ruch. Okazuje się, że w takim przypadku spadanie odbywa się ze stałym przyspieszeniem g wynoszącym ok. 10 m/s2 (przyspieszenie ziemskie). W ten sposób spadać będą zrzucone z niewielkiej wysokości monety odważniki, jabłka, klocki itp. Przy dłuższych czasach spadku prędkość spadającego ciała robi się na tyle duża, że opór powietrza wyraźnie zaczyna przeciwstawiać się dalszemu wzrostowi prędkości. Dlatego np. skoczkowie spadochronowi tylko na początku poruszają się ruchem przyspieszonym, po pewnym czasie ich prędkość stabilizuje się na pewnej wartości. Bez oporu powietrza spadanie może odbywać się np. w rurze próżniowej lub na Ksiżycu.Poza tym na Księycu przyspieszenie grawitacyjne jest ok. 6 razy mniejsze niż na Ziemi, więc wszystko spada znacznie wolniej. |
Jak szybko spadają ciała na Ziemi? |
Moneta zrzucona z wysokości 1,23 m osiąga podłogę już
po 0,5 s. Jej prędkość na początku jest bliska zera, ale pod koniec
ruchu wynosi już 5m/s.
Całą sekundę spada kamień zrzucony z balkonu znajdującego się na wysokości 5m - drugie piętro. Warto zwrócić uwagę, że w poprzednim przykładzie pół sekundy spadku to wysokość 1, 23m a dwa razy większy czas, daje nam nie ok. 2,5m..., ale już 5m, czyli cztery razy większą wysokość! Ciekawe - prędkość z jaką o ziemię uderza obiekt spadający z wysokości 5m wynosi ok. 10 m/s. Inaczej rzecz ujmując; gdyby sprinter biegnący normalnie z prędkością 10 m/s zderzyż się nagle z niewidzialną przeszkodą, to skutek byłby taki jak upadek z wysokości 5m (2-gie piętro!). |